Miniblog: Even over de slachtofferrol

Zojuist las ik een bericht waarin iemand schreef het idee te hebben dat autisten veelal in de slachtofferrol kruipen. Het kwam erop neer dat, als je de schouders eronder zet en je autisme accepteert, het allemaal wel meevalt.

Mij raakte het persoonlijk, want dit is precies waar veel mensen met autisme hun hele leven tegen vechten: het onderkennen, ontkennen, onderschatten en overschatten van de problematiek.

De slachtofferrol is meestal niet iets waar iemand bewust voor kiest, maar waarin je vaak willoos gedwongen wordt vanwege de onmogelijke regels en vereisten van een maatschappij die amper tot geen ruimte heeft voor autisme. Daarnaast heeft het woord een bittere nasmaak. Het is een negatieve definitie die te pas en te onpas gebruikt kan worden als schaakmat. Je bent immers meteen uitgepraat. De ander toont geen interesse, begrip of erkenning; die bagatelliseert jouw gevoelens, jouw strijd. 

Stel je voor dat je een meltdown hebt en iemand zegt tegen je: "Kom op, kruip nu niet in de slachtofferrol". Met die woorden ontken je iemands pijn en worsteling. Wat je eigenlijk vaststelt is dat die persoon overdrijft zonder stil te staan bij wat er aan de hand is. Dat is vreselijk. 

Als je dit dikwijls genoeg naar je hoofd geslingerd krijgt, waak je er op den duur voor om je gevoelens te uiten, wat weer bijdraagt aan de instandhouding van je masker met alle gevolgen van dien. Mensen met autisme hebben al zo'n moeite met zichzelf te kunnen of mogen zijn in de samenleving. We moeten het allemaal maar kunnen, we moeten mee met de rest, we moeten te vaak doen alsof er niets aan de hand is.

Natuurlijk heeft autisme ook voordelen. Ik ben blij met mijn creativiteit, mijn oplossingsgerichtheid, mijn oog voor detail en mijn onderscheidend vermogen. Het is heus niet allemaal kommer en kwel... maar het hoort er wel degelijk bij. 

Elke ASS'er is anders, elk mens is anders. Ieder heeft zijn of haar eigen grenzen, talenten en beperkingen. Op social media is het fijn (h)erkenning, steun en begrip te vinden, juist bij de zaken waar je tegenaan loopt. Dat wil niet zeggen dat we slachtoffers zijn; het betekent dat we onophoudelijk bezig zijn met het zoeken naar oplossingen en handvaten om die problemen aan te pakken in plaats van erbij neer te gaan zitten. Want... zoals het een echte autist beaamt, geven we niet op en proberen we onszelf continu te verbeteren. Daarin ligt kracht en gedrevenheid, geen zwakte.

We zijn gevorderde strijders die dromen op pieken en geblindeerd dwalen in dalen. We ademen door onze moedeloosheid heen, omarmen schoonheid in minutieuze details en wiegen duisternis langs verwarmende, verre hoop. We zijn... altijd. 

Laat je niets wijsmaken. Alleen jij weet wat je kunt, wat je voelt en wat je waard bent. Wat mij betreft zijn jullie allemaal kanjers!

Tekst: AutiBox
Illustratie: Thiago Bianchini